Tychy - dobre miejsce

  Pierwsza wzmianka o Tychach pochodzi z 1467r, została zamieszczona w protokolarzu pszczyńskim w którym zanotowano po łacinie "in Tichi". Na dawnych pieczęciach Tychy znaczyły się herbem przedstawiającym róg myśliwski.

      Osada położona w samym środku Puszczy Pszczyńskiej stanowiła dogodne miejsce do zarządzania lasami i organizowania polowań.

Od 1548r. Ziemią Pszczyńską władali potomkowie starośląskiej szlachty - Promnicowie. Za rządów Stanisława Promnica (dworzanina Zygmunta Augusta) zapoczątkowany został rozwój gospodarczy Ziemi Pszczyńskiej.


     Od XVII wieku Tychy były jedną z najzamożniejszych wsi Ziemi Pszczyńskiej. Już przed 1629 rokiem funkcjonował tu browar książęcy, uprawiano chmiel i jęczmień, w licznych stawach hodowano ryby, rozwijało się rzemiosło i przemysł (1640r - powstanie huty tzw. kuźni jaroszewickiej). We wzniesionym przez Promniców w połowie XVII wieku pałacu utworzono samodzielny urząd leśny, któremu podlegało 5 nadleśnictw i kilkadziesiąt leśniczówek.

     W 1870 roku została wybudowana pierwsza linia kolejowa łącząca Tychy z Katowicami i Szopienicami przez Murcki oraz z Dziedzicami.

     W 1887 roku powstała jedna z pierwszych w Polsce Fabryka Celulozy Sulfitowej a następnie w 1898 roku został otwarty drugi tyski browar (Browar Obywatelski).

      W Tychach w nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 roku rozpoczęło się pierwsze Powstanie Śląskie. Działania powstańców zakończyły się zajęciem miejscowości. Podczas Plebiscytu większość mieszkańców opowiedziała się za przynależnością do Polski.

     W 1922 roku na mocy traktatu wersalskiego Ziemia Pszczyńska wróciła do Polski. Tychy zaczęły rozwijać się i nabierać cech osady miejskiej. W okresie międzywojennym liczba ludności Tychów wzrosła do 11 tysięcy.

      Gmina rozwijała swą infrastrukturę, powstał wówczas m.in. szpital (w latach 1928-30 gruntownie przebudowany), sierociniec, szkoły, poczta, liczne sklepy, gospody i restauracje oraz urządzenia sportowe z basenem i kręgielnią.
Konsekwencją tego rozwoju było podjęcie 20 listopada 1933 roku przez Śląską Radę Wojewódzką uchwały o przyznaniu osadzie praw gminy miejskiej. Decyzja weszła w życie 1 stycznia 1934 roku.


      Działania wojenne w 1939r. nie spowodowały zniszczeń na terenie Tychów, gdyż główne walki w tym regionie prowadzone były na odcinku Mikołów - Wyry. Włączenie Górnego Śląska do Rzeszy Niemieckiej doprowadziło do reorganizacji administracji. Tychy jako miasto włączone zostały do powiatu pszczyńskiego i w ramach Rejencji Katowickiej weszły w skład Prowincji Śląskiej, a po jej podziale w 1940 roku Prowincji Górnośląskiej.

     Tychy zostały wyzwolone 28 stycznia 1945 roku w wyniku zaciętych walk, które miały miejsce w nocy z 27 na 28 stycznia i prowadzone były w bezpośrednim sąsiedztwie miasta oraz na jego obszarze. W czasie tych walk na terenie miasta zostało zniszczonych 26 zabudowań oraz wieża wodociągowa. Działania Gminy i jej mieszkańców w latach 1945 - 1950 koncentrowały się głównie na usuwaniu skutków wojny oraz na odbudowie gospodarczej.

      Ziemia tyska była zawsze silnym ośrodkiem polskości, a ludność zamieszkała tutaj wielokrotnie manifestowała swój gorący patriotyzm i umiłowanie Macierzy, zdecydowanie przeciwstawiając się germańskiej przemocy poprzez m.in. kultywowanie polskich tradycji, aktywny udział w powstaniach śląskich oraz walce zbrojnej w okresie II wojny światowej.


       Przyjęta przez Prezydium Rządu w dniu 4 października 1950 roku uchwała w sprawie rozbudowy miasta Tychy spowodowała gwałtowny rozwój ówczesnego 13 - tysięcznego miasteczka do nowoczesnego organizmu miejskiego jakim są Tychy obecnie. W wyniku tej rozbudowy już rok później (w 1951 roku) Tychy otrzymały ponownie prawa miejskie.

      Przy tej okazji został w 1950 roku zmieniony herb miasta. Wcześniejszy złoty róg na błękitnym polu został zmieniony na czarny, lecz i ta wersja herbu nie pasowała ówczesnym władzom (nie oddawała "nowoczesnego, wielkomiejskiego charakteru Tychów"). Zastąpiono go wypełnionym czerwonymi cegłami murem, u góry znalazł się napis "Tychy" a w prawym górnym rogu był skrzyżowany pyrlik z żelazkiem. Herb ten przetrwał do 1989 roku, kiedy to herbem ponownie został róg na błękitnym polu.

      Rozpoczęta w latach pięćdziesiątych rozbudowa Tychów stanowiła realizację planu budowy zaplecza mieszkaniowego dla Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, tak zwanej "sypialni GOP-u". Tychy miały stać się pierwszym i największym miastem w systemie satelitów aglomeracji górnośląskiej, odciążając nasycony uciążliwym przemysłem GOP. Pierwsze osiedle "Nowych Tychów" powstało według projektu Tadeusza Teodorowicza-Todorowskiego, kolejne były już realizowane według projektu Kazimierza Wejcherta i Hanny Adamczewskiej-Wejchert.


      W roku 1973 do Tychów zostały przyłączone Cielmice, Urbanowice, Jaroszowice i część Bierunia Starego. W następnych latach miasto zostało powiększone o pozostałą część Bierunia oraz Lędziny, Imielin, Chełm Śląski, Wyry i Gostyń. W 1977 roku dołączono Bojszowy, Jedlinę, Świerszczyniec, Międzyrzecze oraz część Kobióra a odjęto Imielin, Chełm Śląski i część Kopciowic. Powierzchnia Tychów wynosiła wtedy 271 km2.

      W roku 1989 w wyniku przemian ustrojowych w całym kraju zmieniono również herb miasta, który nie był zgodny z zasadami heraldyki i kojarzył się z poprzednim systemem. Zastąpiono go srebrno - złotym rogiem na błękitnym polu. Ten herb jednak też okazał się niezgodny z zasadami heraldyki. Dlatego w roku 2000 nastąpiła kolejna zmiana. Uchwałą Rady Miasta z 1998 roku herbem został złoty róg z czarnymi okuciami z rzemieniem koloru złotego skręconym ku górze na błękitnym polu .

      W 1991 r powierzchnia miasta została drastycznie zmniejszona z 271 km2 do 87,72 km2.

 

 

Kalendarium: 
1467 - pierwsza wzmianka o Tychach w protokolarzu pszczyńskim
1629 - powstanie Browaru Książęcego
1640 - powstanie huty (tzw. kuźnia jaroszewicka) 
1685 - pierwsza wzmianka o zamku myśliwskim który był pierwszą budowlą murowana w Tychach
1750 - powstanie Cegielni Książęcej 
1846 - powstanie samodzielnego urzędu leśnego w Tychach
1850 - powstanie samorządu gminnego
1866 - powstanie pierwszego samodzielnego urzędu pocztowego
1870 - modernizacja Cegielni Książęcej (wprowadzenie napędu parowego)
1870 - wybudowanie pierwszej linii kolejowe łączącej Tychy z Katowicami i Szopienicami przez Murcki oraz z Dziedzicami
1883 - wybudowanie prywatnej książęcej bocznicy kolejowej łączącej browar ze stacją kolejową
1887 - powstanie Fabryki Celulozy (Tychy - Czułów)
1894 - powstanie Ochotniczej Straży Pożarnej
1898 - powstanie Browaru Obywatelskiego 
1899 - otwarcie budynku urzędu pocztowego przy obecnej ul. Książęcej obecnie Kościuszki
1908 - doprowadzenie do miasta energii elektrycznej 
1922.08.28 - Marszałek Józef Piłsudski odwiedza Tychy
1930 - odsłonięcie przedwojennego Pomnika Powstańca Śląskiego
1933.11.20 - uchwała Śląskiej Rady Wojewódzkiej o przyznaniu Tychom praw gminy miejskiej
1934.01.01 - przyznanie Tychom praw gminy miejskiej
1939 - powstanie spółki Książęce Browary S.A.
1945.01.28 - wyzwolenie Tychów
1950.10.04 - uchwała Prezydium Rządu w sprawie rozbudowy miasta Tychy
1950 - zmiana herbu miasta na wypełniony czerwonymi cegłami mur z umiejscowionym na górze napisem "Tychy" oraz skrzyżowanym w prawym górnym rogu pyrlikiem z żelazkiem
1951 - ponowne przyznanie Tychom praw miejskich

zródło: etychy

Tychy Rynek , dawno,dawno temu ....... , noo , może nie aż tak, bo tylko 60 lat do tyłu. 

Rynek dzisiaj

Hotel Tychy

Na placu Bieruta - Andrzej Czyżewski

Dziś, najbardziej znany budynek w Tychach - Brama słońca.




STARE POCZTÓWKI - TYCHY 


 TYCHY DAWNIEJ - AUTORA NIE ZNAM.

TYCHY - ANDRZEJ CZYŻEWSKI

Hotel Piramida - Tychy Paprocany

Mój drugi blog - zapraszam.

Tychy - reszta zdjęć


......................................................................................................................................................................................

wakacjeMoje IP na stronę